Koty bytujące na terenach miejskich, wiejskich oraz na terenach rodzinnych ogrodów działkowych to koty wolno żyjące, których status prawny został unormowany w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (dalej: u.o.z.). Koty te stanowią naturalny element ekosystemu. Co istotne, koty wolno żyjące nie są kotami bezdomnymi, lecz zwierzętami dzikimi i zgodnie z art. 21 u.o.z. stanowią dobro ogólnonarodowe i powinny mieć zapewnione warunki rozwoju i swobodnego bytu. Najprościej rzecz ujmując – oznacza to, że koty wolno żyjące mogą bytować w miejscu, w którym bytuje kocia populacja i nie mogą być przeganiane, wyłapywane i wywożone ani przesiedlane. Właścicielem wolno żyjących kotów jest Skarb Państwa, na gminie zaś spoczywa obowiązek zapewnienia wolno żyjącym kotom opieki. Gminy wykonują swoje ustawowe obowiązki przy pomocy społecznych opiekunów kocich populacji. Prawidłowa opieka nad wolno żyjącymi kotami sprawowana jest w taki sposób, aby koty oprócz schronienia i dokarmiania były również sterylizowane (w celu ograniczania liczebności kocich populacji) i leczone. Koty wolno żyjące podlegają również prawnej ochronie wynikającej z innych przepisów powoływanej ustawy, które dotyczą wszystkich zwierząt, a mianowicie – art. 6 ust. 1 u.o.z., z którego wprost wynika zakaz zabijania zwierząt oraz art. 6 ust. 1a u.o.z., z którego wynika zakaz znęcania się nad zwierzętami. W art. 6 ust. 2 u.o.z. uregulowana została także definicja ustawowa znęcania się nad zwierzęciem, przez którą rozumieć należy zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień. W tym samym przepisie ustawodawca wskazał przykładowe działania sprawcy, które mogą być zakwalifikowane jako znęcanie się nad zwierzęciem. Odnosząc się wyłącznie do sytuacji kotów wolno żyjących bez wątpienia znęcaniem się będą następujące zachowania sprawcy (wymienione wprost w ustawie):

– umyślne zranienie lub okaleczenie (art. 6 ust. 2 pkt 1 u.o.z.),

– bicie (art. 6 ust. 2 pkt 4 u.o.z.),

– złośliwe straszenie, drażnienie (art. 6 ust. 2 pkt 9 u.o.z.),

– utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania (art. 6 ust. 2 pkt 10 u.o.z.),

– utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku (art. 6 ust. 2 pkt 19 u.o.z.)

oraz każde inne zachowanie sprawcy, które polegałoby na zadawaniu albo świadomym dopuszczaniu do zadawania bólu lub cierpień. Zachowania wymienione w art. 6 ust. 2 u.o.z. są jedynie przykładami zachowań, które są kwalifikowane jako znęcanie się nad zwierzęciem. Niestety, pomysłowość ludzka nie zna granic, o czym niejednokrotnie mogliśmy się już przekonać w ramach prowadzonych interwencji. Do najczęstszych zgłoszeń należy np. trucie kotów – oczywiście również zaliczające się do katalogu przestępstw.

Za zabicie zwierzęcia z naruszeniem przepisów ustawy o ochronie zwierząt oraz za znęcanie się nad zwierzęciem sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub nawet pozbawienia wolności do lat 2, a jeżeli działał ze szczególnym okrucieństwem – do lat 3. Dodatkowo, jako środek karny, sąd może orzec również zakaz posiadania zwierząt od 1 roku do 10 lat oraz nawiązkę
w wysokości od 500 zł do 100 000 zł na cel związany z ochroną zwierząt.

Ponadto należy mieć na uwadze również fakt, że sprawowanie opieki nad wolno żyjącymi kotami nie narusza postanowień Regulaminu Rodzinnego Ogrodu Działkowego uchwalonego przez Krajową Radę Polskiego Związku Działkowców w dniu 1 października 2015 r., który obowiązuje na wszystkich terenach rodzinnych ogrodów działkowych w Polsce od dnia 1 stycznia 2016 r.

Źródłó: http://toz.szczecin.pl